PÓŁPASIEC

Półpasiec to wyjątkowo uciążliwa i bolesna dolegliwość. Nie każda wysypka na ciele oznacza, że zachorowaliśmy na półpasiec, jednak może się tak zdarzyć, gdyż wirus odpowiedzialny za ową chorobę może zaatakować każdego. Jakie są zatem objawy półpaśca, skąd bierze się ta choroba i w jaki sposób się ją leczy?

Półpasiec – przyczyny występowania

Półpasiec to choroba zakaźna, wywoływana przez wirus VZV. Dokładnie ten sam wirus jest odpowiedzialny za rozprzestrzenianie się ospy wietrznej. Pierwotne zakażenie wirusem półpaśca następuje nierzadko w dzieciństwie i wówczas objawia się właśnie pod postacią ospy.

Po wielu latach efektem tej samej infekcji może stać się półpasiec. Dzieje się tak zazwyczaj, gdy spada odporność organizmu, co stwarza dogodne warunki do reaktywacji uśpionego przez lata w zwojach nerwów czuciowych wirusa i jego namnażania się.

Półpasiec jest dolegliwością diagnozowaną głównie u osób starszych, jednak w szczególnych przypadkach może wystąpić również u młodych ludzi, a nawet u dzieci. Kontakt z osobą cierpiącą z powodu półpaśca może skutkować zachorowaniem na ospę, jeżeli nie była ona przechodzona uprzednio. I na odwrót – osoba dorosła, mająca kontakt z dzieckiem chorującym na ospę, może zachorować na półpasiec.

Wirus półpaśca atakuje nerwy czuciowe skóry. Powoduje wysypkę, której pojawienie się poprzedza silny ból w określonym miejscu na skórze. Wysypka wywołana przez półpasiec przybiera charakterystyczny układ pasków.

Bezpośrednią przyczyną choroby jest działanie wirusa. Na jego reaktywację w organizmie może wpłynąć wiele czynników, składających się na ogólnie rozumiany spadek odporności.

Wśród nich wyróżnić można:

• zaawansowany wiek (szczególnie narażone są osoby po 50-tym roku życia),
• wyczerpujące dla organizmu silne leczenie, takie jak np. chemioterapia czy radioterapia,
• zmęczenie organizmu po innej infekcji lub zapaleniu,
• przewlekłe osłabienie odporności,
• AIDS,
• niedawne szczepienia,
• przeszczepy,
• długotrwały stres i brak odpoczynku.

Półpasiec – objawy

Wydaje się, że objawy półpaśca są nie do pomylenia z niczym innym, jednak nie do końca jest to prawdą. Choroba ta nie od razu przejawia swoje najbardziej charakterystyczne symptomy. Pierwsze objawy mogą zostać wzięte za oznaki rozwijającego się przeziębienia. Nierzadko bowiem właściwy atak półpaśca poprzedzają odczucia, takie jak podwyższona temperatura, ból gardła i ogólne osłabienie. Dopiero później pojawia się silny i piekący ból skóry, umiejscowiony wzdłuż nerwu zaatakowanego przez wirus. Kolejnym objawem, już w zasadzie nie pozostawiającym wątpliwości, jest pojawiająca się w miejscu bólu po około dwóch dniach wysypka, mająca pęcherzykowy wygląd. Wystąpienie wysypki nie jest jednak objawem koniecznym do zdiagnozowania półpaśca – czasem, choć bardzo rzadko, zdarza się, że choroba ta przebiega bez wysypki.

Nowe pęcherzyki tworzą się przez około 4 dni. Podobnie, jak w przebiegu ospy, pęcherzyki charakterystyczne dla wysypki wywołanej przez półpasiec, z czasem przeobrażają się w krostki, a następnie w strupki. Stan zapalny nerwu czuciowego wywołany przez wirus VZV występuje najczęściej w obrębie tułowia, ale zdarza się też, że półpasiec atakuje którąś z kończyn lub twarz. Co typowe dla tej choroby (i czemu zawdzięcza ona swoją nazwę), to fakt, że zmiany skórne uwidaczniają się tylko na jednej połowie ciała.

Objawy półpaśca to zatem:

• silny, ostry, piekący ból skóry w określonym miejscu,
• świąd, łaskotanie, nadwrażliwość skóry w określonym miejscu,
• wysypka skórna, pod postacią pęcherzyków,
• zmiany na skórze występujące tylko po jednej stronie ciała,
• pierwsze objawy mogą być pomylone z przeziębieniem: ból gardła, osłabienie, podwyższona temperatura.

Półpasiec – leczenie

Wystąpienie półpaśca diagnozuje lekarz na podstawie wywiadu z pacjentem oraz oględzin jego zmian skórnych. Ostatecznym potwierdzeniem diagnozy jest mikroskopowe badanie wycinka pęcherza. Półpasiec jest chorobą zakaźną, dlatego osoba na nią cierpiąca powinna unikać kontaktu z osobami zdrowymi przez około 2-3 tygodnie.

Rozwijającej się choroby nie da się powstrzymać. Jeśli chodzi o leczenie półpaśca, polega ono głównie na łagodzeniu towarzyszących mu dolegliwości, jak też na próbie przyspieszenia zakończenia choroby. Preparaty o właściwościach antywirusowych, o ile podane są odpowiednio wcześnie, mogą skrócić przebieg choroby i zapobiec powikłaniom po niej. Lekarz zalecić może stosowanie leków przeciwbólowych oraz przeciwzapalnych. Ból złagodzić mogą też zastrzyki z witaminy B1 i B12. W szczególnych przypadkach przepisywane są leki niesteroidowe lub kortykosteroidy.

Powikłania półpaśca

Objawy półpaśca utrzymują się zwykle przez dwa do trzech tygodni, po czym najczęściej znikają bez śladu (choć mogą też pozostać po nich blizny lub przebarwienia), a choroba więcej nie nawraca (niestety, nie dotyczy to osób o szczególnie obniżonej odporności). To, jak organizm poradzi sobie z półpaścem, zależy od ogólnej kondycji, w jakiej się znajduje.

Niestety, możliwe są powikłania po tej chorobie, takie jak:

• neuralgia półpaścowa,
• częściowa utrata słuchu,
• porażenie nerwu twarzowego,
• zapalenie rogówki i błony naczyniowej oka,
• porażenie nerwów i mięśni odpowiedzialnych za poruszanie gałką oczną,
• utrata wzroku.

Półpasiec, choć dość powszechny i najczęściej niegroźny, jest jednak chorobą wyjątkowo nieprzyjemną. A w skrajnych przypadkach mogącą wywoływać poważne powikłania. Warto więc starać się unikać zachorowania, w czym pomoże dbanie o odporność swojego organizmu.